Profilaktyka zakażeń związanych z opieką zdrowotną (ang. Healthcare-Associated Infections, HAI), obok właściwego rozpoznawania i leczenia, jest priorytetem wszystkich działań określanych ogólnie jako nadzór nad zakażeniami w warunkach szpitalnych i pozaszpitalnych. Zasady i poziomy profilaktyki powinny być jasno określone w dobrze przygotowanych, opartych na dowodach naukowych (EBM – Evidence Based Medicine) procedurach, zgodnych z rekomendacjami towarzystw naukowych i uwarunkowaniami prawnymi.
Jest to procedura obowiązkowa dla każdego podmiotu leczniczego i zakładów opieki zdrowotnej, które świadczą całodobowe usługi medyczne. Osobami, które są bezpośrednio odpowiedzialne za rejestr rozpoznanych zakażeń szpitalnych – przedstawia to algorytm – są pielęgniarki epidemiologiczne. Jednym z priorytetowych celów polityki zdrowotnej w Unii Europejskiej jest monitorowanie i ograniczenie zagrożeń epidemiologicznych związanych z zakażeniami występującymi w placówkach służby zdrowia.
Jest to procedura obowiązkowa dla każdego podmiotu leczniczego i zakładów opieki zdrowotnej, które świadczą całodobowe usługi medyczne. Osobami, które są bezpośrednio odpowiedzialne za rejestr rozpoznanych zakażeń szpitalnych – przedstawia to algorytm – są pielęgniarki epidemiologiczne. Jednym z priorytetowych celów polityki zdrowotnej w Unii Europejskiej jest monitorowanie i ograniczenie zagrożeń epidemiologicznych związanych z zakażeniami występującymi w placówkach służby zdrowia.
Placówki ochrony zdrowia wytwarzają różnorodne odpady – przede wszystkim komunalne oraz medyczne. W tym drugim przypadku dzielone są na odpady zakaźne, niebezpieczne (toksyczne), nie niebezpieczne oraz niskoradioaktywne. Aby nie stały się przyczyną zagrożenia dla zdrowia ludzi i środowiska, muszą być prawidłowo identyfikowane, segregowane i unieszkodliwiane. Niestety, często niedoskonałość wprowadzonych procedur sprawia, że odpady z poszczególnych grup są mieszane ze sobą.
Jedną z podstawowych metod profilaktyki zakażeń szpitalnych jest stosowanie przez pracownika środków ochrony osobistej, w tym fartuchów, rękawic, masek, okularów i butów, w celu ochrony przed kontaktem z czynnikami o działaniu chorobotwórczym i poprawy bezpieczeństwa pracy.
Szczepienia ochronne są niekwestionowaną obroną w zapobieganiu występowania chorób zakaźnych. Znane z przeszłości masowe zachorowania dziesiątkujące ludność, zwłaszcza osoby najsłabsze, w tym dzieci, powodowały epidemie chorób zakaźnych, co wraz z niedożywieniem ludności decydowało o wysokiej umieralności populacji ludzkiej.